biologische-zaken

biologische-zaken: 10 praktische tips & nuttige informatie

Wat is biologisch?

Biologisch is 'in'. Het woord 'bio' is de populaire, en vaak gebruikte afkorting van het woord 'biologisch'.
Wat is biologisch nu eigenlijk en waarom wordt de vraag naar bio-producten steeds groter?

Kort gezegd staat biologisch voor alles (producten en diensten) wat op een natuurlijke wijze is verkregen, met respect voor de mens, het dier, planten en het milieu. Zo wordt er in de biologische landbouw geen gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Ook wordt de kweek van groenten niet genetisch gemanipuleerd. In de biologische veeteelt besteedt de veehouder meer aandacht aan het welzijn van de dieren.

Omdat er steeds meer vraag naar is, worden biologische producten op steeds meer verkooppunten aangeboden. Vroeger moest je voor bio-producten naar een natuurvoedingswinkel, maar nu staan in de meeste supermarkten de schappen vol met biologische producten. De laatste trend is dat we massaal rechtstreeks de boerderijwinkel bezoeken. Niets is lekkerder dan vers van het land en daarom hebben steeds meer mensen de omweg naar de boerderij of de boerenmarkt er graag voor over. Na de komst van de biologische slager, hebben ook veel restaurants de nieuwe trend ontdekt én gezet in het aanbieden van biologische maaltijden.

Nog een stapje verder gaat de biologisch-dynamische landbouw en veeteelt. De biologische landbouw werkt met organische bemesting en kruidenpreparaten om de vruchtbaarheid van de grond te bevorderen. De biologisch-dynamische veeteelt gebruikt veevoer dat zij grotendeels (minimaal 80%) zelf op biologisch-dynamische wijze verbouwt. Het bedrijf werkt met een gesloten ecologisch systeem. Het is in een biologisch-dynamische veehouderij niet toegestaan lichamelijk ingrepen op dieren uit te oefenen.

Biologisch bouwen

In de bouwsector worden al langer biologische bouwproducten gebruikt en verwerkt.
Met het oog op het milieu wordt er ook naar steeds duurzamere materialen gezocht, om een huis van alle comfort (water, verwarming, isolatie) te voorzien.
Veel architectenbureaus hebben zich gespecialiseerd in het gebruik van natuurlijke en duurzame materialen. In de bouw mogen geen giftige stoffen meer worden gebruikt, omwille van de mensen die ermee moeten werken, maar ook omwille gezondheidsrisico’s voor de bewoners. Wil je meer weten? Kijk dan eens op de website van Duurzaam Bouwen.

Niet alleen de grote investeringen kunnen met een milieubewuste en biologische gedachte worden uitgevoerd. Ook kleine aanpassingen in en om het huis kunnen tegenwoordig steeds meer met biologische producten worden gedaan. In de Bouwcentra worden steeds meer biologische producten of alternatieven aangeboden.

Je kunt ook een eigen bijdrage leveren als je graag de biologische trend in je huis door wilt voeren. Kijk bij de aanschaf van bouwmaterialen waar het materiaal vandaan komt en of de bouwstoffen milieuvriendelijk zijn (vervaardigd). Gebruik verf op waterbasis en gebruik natuurlijke reinigingsmiddelen. De biologische bouwmarkten zijn in opmars.
In Amsterdam is er de Eco Logisch Duurzame Bouwmarkt. Je kunt online biologische bestellingen doen op de website van Eco-Logisch.nl.
Andere biologische zaken zijn Coco-mat, Bed & Stijl (Natural beds) en Tierrafino (leemstucwerk).
Je vindt diverse adressen op het internet.

Biologisch investeren

Je kunt op vele manieren biologisch investeren.
Je kunt bijvoorbeeld zaken als een warmtepomp aanbrengen in je woning of energie opwekken uit zonnepanelen.
Dat zijn investeringen die je na verloop van tijd (want het heeft even tijd nodig om je financiële investering terug te verdienen) geld kunnen opleveren of geld kunnen besparen. Er zijn ook andere manieren waarmee je biologisch kunt investeren, bijvoorbeeld door middel van groen of duurzaam beleggen.

Duurzaam beleggen is niet anders dan geld investeren in bedrijven en het werkt ook hetzelfde. Er is één belangrijk verschil: je investeert je geld in duurzame bedrijven. Dit zijn bedrijven met een goed milieu- en sociaal beleid. Een goed milieubeleid bespaart grondstoffen en energie.
Beleggen in duurzame bedrijven blijft echter net zo risicovol als beleggen in andere bedrijven of objecten. Laat je daarom, wanneer het beleggingen betreft, altijd goed adviseren.

Groen beleggen doe je in de zogenaamde Grondfondsen. Deze fondsen gebruiken het ingelegde geld in door de overheid goedgekeurde milieuprojecten, bijvoorbeeld windmolenparken, biologische boerderijen of energiebesparende bedrijfspanden. Het levert minder rendement op, want de leningen aan groene projecten worden alleen tegen lage rentes verstrekt. Het rendement haal je voornamelijk uit belastingvoordeel.

Een groen spaardeposito is een lening die je doet aan de bank. Het bedrag staat voor een bepaalde tijd vast. De bank gebruikt het om te investeren in de door overheid goedgekeurde groene projecten, bijvoorbeeld de biologische landbouw.
Het groene spaardeposito wordt ook wel groene bankbrief genoemd.
Een groen spaardeposito levert niet veel rendement op, maar de belastingdienst vraagt geen vermogensbelasting en je ontvangt zelfs een belastingkorting. De te ontvangen rente is echter zeer laag.

Biologisch tuinieren

Biologisch of ecologisch tuinieren, betekent dat je meer doet voor het milieu.
Het blijft niet alleen bij het niet gebruiken van kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen. Voor de inrichting van je tuin gebruik je materialen waarvoor geen bossen zijn gekapt en geen chemische processen zijn gebruikt. De materialen in je tuin zijn veilig en vriendelijk voor het milieu en duurzaam voor huis en tuin.

Biologisch tuinieren is in principe niet moeilijk. Voor het bemesten gebruik je organische mest die stoffen bevat die de planten beschermen en voeden, maar de grond niet aantasten. Er is diverse organische bemesting verkrijgbaar.
Organische gazonmest gebruik je bij voorkeur in het najaar (september). Omdat het gras extra voeding krijgt is het beter bestand tegen de koude winter. Je hoeft voor deze bemesting niet veel te gebruiken als je bladeren als compost laat liggen.
Ongewenste katten jaag je weg met biologische korrels, genaamd 'kattenschrik'.
In het voorjaar gebruik je weer organische mest om een vruchtbare bodem te verkrijgen voor het zaaien van peultjes, doperwten, en diversen bonensoorten.

Je kunt zelf compost maken van aardappelschillen, groente- en tuinafval.
Deponeer dit allemaal in een compostbak en de natuur doet de rest. Bacteriën en micro-organismen zetten het compost om in rijke voeding voor je planten. Koffieprut levert ook goede compost. Bewaar het in een bak (verwijder het filter!). Als je voldoende opgespaard hebt, kun je het over de bodem verspreiden.

Tegen ongewenst bezoek in de vorm van slakken, wormen en insecten kun je biologische bestrijdingsmiddelen gebruiken. Je kunt ook kiezen voor alternatieven.
Insecten vang je met vallen, bijvoorbeeld jampotjes die je vult met een laagje limonadesiroop.
Slakken verjaag je door de tuin netjes te houden, want slakken houden van tuinafval. Je kunt ook kippen houden.

Wil je meer tips? Kijk dan eens op de Belgische website ‘Zonder is Gezonder’.

Biologische brandstof

Biologische brandstof wordt gemaakt van plantaardige olie.
De transport- en de verwarmingsindustrie verdiepen zich al jaren in de mogelijkheden. Landen als Duitsland en Frankrijk werken al veel met biodiesel. Biodiesel wordt gemaakt uit plantaardige olie, dierlijke vetten en andere natuurlijke bronnen.
In Duitsland zijn er meer dan 1700 tankstations die klanten kunnen voorzien van biodiesel en in Frankrijk is deze brandstof ook al op meerdere plaatsen verkrijgbaar.
Nederland loopt achter. In 2006 is in Nederland de eerste biodieselfabriek geopend. In 2007 werd Nederland verplicht 2 procent biobrandstoffen aan de standaard diesel toe te voegen.

In de praktijk bestaat biobrandstof uit biodiesel, gemengd met aardolie. Niet alle motoren zijn geschikt voor verbranding van pure biobrandstoffen, daarom wordt biobrandstof veel gemengd met andere vormen.
Biobrandstoffen leveren voordelen voor het milieu op omdat de basisgrondstof (pure plantaardige olie) biologisch afbreekbaar is. Biobrandstof bevat geen giftige stoffen, geen zwavel en geen aromaten.
Omdat pure plantaardige olie stroperig is, wordt deze chemisch omgezet in korte alcohol (bio-ethanol).
De ontwikkelingen zijn nog steeds volop in gang. Recentelijk (17 februari 2010) werd in het Agrarisch Dagblad een artikel geplaatst dat het Deense biotechnologiebedrijf Novozymes een nieuw enzym op de markt brengt dat het mogelijk maakt om landbouwafval om te zetten naar biobrandstof. Het enzym zet cellulose in landbouwafval om in suikers, die gefermenteerd kunnen worden tot ethanol. Het zou een goedkope methode zijn, want de productie van deze zogenaamde cellulose ethanol zou ongeveer 37 eurocent per liter gaan kosten.

Biologische keurmerken

Er worden veel verschillende keurmerken gebruikt.
De consument ziet in één oogopslag waar het product voor staat.
Meer informatie over de verschillende keurmerken vind je op de website. Elk keurmerk heeft zijn eigen website.

Het in Nederland meest bekende keurmerk op het gebied van biologische producten is het

EKO-keurmerk

.
Dit keurmerk geeft aan dat het product afkomstig is van de biologische landbouw. Er is geen gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest.
Biologische veehouders geven hun dieren biologische voeding. Ze houden rekening met het welzijn en gezondheid van het dier.
EKO producten bevatten geen chemische kleur-, geur-, of smaakstoffen.

Europees biologisch keurmerk

Het Europees biologisch keurmerk is ontwikkeld om één herkenbaar keurmerk te hanteren voor alle consumenten van Europese lidstaten. In Nederland zal de tekst 'Biologische Landbouw' er in het Nederlands op staan.
In Duitsland staat het er in het Duits. Soms staat het in twee talen aangegeven.
Het Europese biologische keurmerk voldoet aan dezelfde eisen als producten met het Nederlandse EKO-keurmerk. Het Europese biologische keurmerk is sinds 1 januari 2009 het enige Europese keurmerk voor biologische producten.

Erkend streekproduct

Het keurmerk 'Erkend Streekproduct' is een onafhankelijk keurmerk. Het product met dit keurmerk voldoet aan de volgende eisen:
  • De grondstoffen komen uit de streek van het product
  • De verwerking vindt plaats in de streek
  • De productie en verwerking van het product geschiedt op verantwoorde, duurzame wijze

Gras keurmerk

Het Gras Keurmerk wordt verstrekt door de Stichting Gras Keurmerk aan bedrijven die dierlijke en plantaardige producten maken.
De dieren worden gehouden volgens de normering Grasdier Landbouw. Dit houdt in dat de dieren in ruimere behuizingen worden gehouden en ze mogen dagelijks naar buiten.
Landbouwproducten worden geteeld zonder kunstmest en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is beperkt. Het keurmerk wordt veel gebruikt bij eieren.

Milieukeur

Het milieukeur wordt verstrekt aan producten (varkensvlees, aardappelen, groenten en graan) die aan bepaalde milieu- en kwaliteitseisen voldoen. Deze producten worden onder andere milieuvriendelijk en zonder gebruik van bestrijdingsmiddelen en kunstmest geproduceerd.

Biologische kleding

Op het internet kun je diverse websites bezoeken die biologische kleding of Eko kleding online verkopen.
De kleding met het EKO-keurmerk garandeert de koper dat de stoffen van duurzaam textiel zijn gemaakt, namelijk biologische katoen. Omdat een kledingstuk met het EKO-keurmerk ook vaak knopen en ritsen heeft, die helemaal niet uit biologische materialen zijn gemaakt, mag deze kleding niet als “biologische kleding” verkocht worden.

Biologisch katoen is geteeld zonder kunstmest. Omdat het niet bespoten is met chemische bestrijdingsmiddelen is dit katoen erg geschikt voor de gevoelige huid. Het katoen wordt verbouwd volgens de voorwaarden van de biologische landbouw.
Fair trade verkoopt biologische kleding waarbij geen kinderarbeid is geoorloofd en de arbeid in de katoenteelt en textielindustrie in menswaardige omstandigheden wordt verricht. Het biologische katoen wordt geverfd met natuurlijke, of in ieder geval milieuvriendelijke materialen.
In textiel met het EKO-keurmerk moet de kleding bestaan uit minimaal 90 procent biologische katoen. De Skal is een organisatie die kleding, met het EKO-keurmerk, daarop controleert. Zij hebben toestemming om het EKO-keurmerk te verlenen en te controleren. Daarbij kijkt deze organisatie niet alleen naar de samenstelling van de kleding, maar ook of het bedrijf zich aan de gestelde normen en voorwaarden houdt. Zij houdt steekproefsgewijs controles over de hele wereld, vanaf de katoenplantages tot de verkoop van de kleding in de winkel.

Biologische uitjes

We interesseren ons steeds meer voor de natuur en natuurlijke producten. Het is een trend die zich steeds verder uitbreidt. Er gaat steeds meer voorkeur uit naar puur en eerlijk eten.
Velen van ons zijn bereid om hun boodschappen hiervoor direct bij de boerderij te halen. Denk bijvoorbeeld ook aan verse scharreleieren, verse boerenzuivel, biologische groente direct van het land. Het is dan ook helemaal niet zo gek dat steeds meer biologische bedrijven een stapje verder gaan en hun bedrijf openstellen voor publiek.

Er worden dagexcursies georganiseerd naar biologische melkveebedrijven, kaasboerderijen en biologische varkensboerderijen. Je geniet er van een biologische lunch en in sommige bedrijven mag je meedoen aan het productieproces.
Veel biologische bedrijven hebben naast hun gewone arbeid, tijd gemaakt om workshops te verzorgen, bijvoorbeeld zelf boerenkaas maken, of biologisch brood bakken, of (vegetarisch) koken met biologische producten.

De kookcursussen zijn ook erg leuk voor liefhebbers van koken die meer inspiratie willen opdoen met het koken van de zogenaamde vergeten groenten. Dat zijn de groenten die door onze grootouders veel werden gegeten, maar daarna in de vergetelheid zijn geraakt. Nu zijn groentesoorten als schorseneren of pastinaak weer volop in de belangstelling. Er worden ook biologische wijnproeverijen verzorgd. (Kijk op de website van Your Pure Wine).

Een ander fenomeen is de boerderij waar je kamers (met bed en breakfast) kunt huren of een plekje op de camping kunt reserveren. Je logeert 'tussen de koeien' op uitgestrekte weilanden of bosgebieden.
Dan is er natuurlijk ook het gepatenteerde boerengolf. Het is een sport voor jong en oud, waar je golft tussen de hindernissen die een boerderij zoal te bieden heeft.
Je kunt huifkartochten maken, of fiets- en wandelroutes volgen, met een picknickmand gevuld met biologische versnaperingen. Sommige locaties hebben voor de kinderen een kleine kinderboerderij ingericht.

Biologische verzorging

We zijn ons steeds bewuster van de invloed van industrie op het milieu. Dat werkt door op steeds meer terreinen, zo ook voor de persoonlijke verzorging en cosmetica.
Voor veel mensen is het al langere tijd belangrijk dat verzorgingsproducten niet worden getest op dieren.
Biologische verzorging en cosmetica gaan verder.
De ingrediënten in biologische schoonheidsproducten worden uitsluitend met natuurlijke stoffen gemaakt, zonder chemische of synthetische stoffen en respect voor de natuur. Zo worden veel chemische stoffen bijvoorbeeld vervangen voor essentiële oliën, amandelmelk en (ongeraffineerde) kariteboter.
Er worden geen kunstmatige kleurstoffen gebruikt.
De stoffen worden niet getest op dieren en het product moet minimaal voor 70 procent uit biologische bestanddelen bestaan.
De materialen zijn verkregen uit de biologische landbouw.
De verpakking is recyclebaar.

Enige tijd geleden kon je natuurproducten, waaronder biologische verzorgingsproducten alleen kopen in de reform- en natuurwinkel. Tegenwoordig bieden alle grote drogisterijen (en zelfs supermarkten) biologische producten aan.
Het biologische product is in opmars en bekende merken volgen de trend door hun eigen biologische lijn op de markt te brengen.

De kwaliteit van biologische verzorgingsproducten en cosmetica is goed en doet niet onder voor de reguliere producten. Conserveermiddelen zijn vaak de boosdoeners waar het allergische reacties betreft. Het zit vooral in zonnebrandproducten, huidverzorgingcrèmes en aftershave balsem.

Biologische voeding

Biologische voeding is voeding dat zo natuurlijk mogelijk is geproduceerd. Er wordt geen kunstmest of chemisch bestrijdingmiddel gebruikt. Voor de teelt van de groente is geen sprake van genetische manipulatie geweest. Er zijn geen kunstmatige kleur-, geur-, en smaakstoffen toegevoegd. Het product is vervaardigd met inachtneming van het welzijn van de plant, het fruit, het dier en het milieu.

Naast biologische groente is er ook biologische drank verkrijgbaar. Het betreft niet alleen de vruchten- en groentesappen, maar er is ook biologische koffie en thee.
Kies je bewust voor biologische thee dan moet je goed de informatie op de verpakking raadplegen. Niet alle kruidentheeën zijn biologisch. Je herkent de biologische soorten aan het EKO-keurmerk of Max Havelaar keurmerk.
Biologische koffie is niet overal verkrijgbaar. In de grotere supermarkten vind je meestal wel één soort, maar je hebt meer keuze in de natuurvoedingwinkels.
Er is ook biologische wijn verkrijgbaar. De druiven worden biologisch geteeld zonder chemische bestrijdingsmiddelen.
In Nederland is ook biologisch bier verkrijgbaar, maar daarvoor moet je wel naar de natuurvoedingwinkel.

Het biologisch vlees komt van dieren uit de biologische veehouderij. Dit betekent dat de dieren meer in overeenstemming met een natuurlijke leefwijze en natuurlijke leefomstandigheden zijn opgegroeid. Het voer is op biologische wijze geproduceerd.
Als het vlees het biologische keurmerk heeft, kun je er van uitgaan dat er geen groeihormonen zijn toegediend. Er is biologisch varkensvlees, rundvlees, gevogelte, en vleeswaar, met uitzondering van kalfs- en lamsvlees. Er wordt in de biologische veeteelt namelijk geen vlees verkocht dat afkomstig is van jonge dieren.

Biologische zuivel bestaat uit een aanbod van biologische melk of melkproducten, kwark, vla, yoghurt en ijs. Daarnaast is er ook biologische kaas verkrijgbaar. Deze kaas is van biologische rauwe melk gemaakt (dus niet gepasteuriseerde). Er is ook biologische geiten- en schapenkaas.

Het biologische brood kennen we allemaal van de natuurvoedingwinkel. Het is vaak wat compacter brood. Dat komt omdat het biologische brood anders wordt gebakken dan het traditionele brood. Soms wordt zuurdesem gebruikt wat het brood een speciale smaak geeft. Niet iedereen houdt daarvan. Biologisch brood is gemaakt van biologische grondstoffen. Voor de bereiding zijn alleen natuurlijke additieven toegestaan.

Tips & Reacties

Deel je eigen tip over biologische zaken

En maak kans op een cadeaubon ter waarde van € 25!